Η "Ασκητική" είναι μια φιλοσοφική πραγματεία σε ποιητική μορφή, όπου εκφράζεται ο αέναος αγώνας των ψυχικών δυνάμεων του ανθρώπου στον δρόμο προς την θέωση. Μέσω αυτού του έργου ο Νίκος Καζαντζάκης κατόρθωσε να εκφράσει με λυρικό τρόπο γραφής, το προσωπικό φιλοσοφικό του ιδεώδες. Θέτει το προαιώνιο ζήτημα της ύπαρξης. Μιλά για τα τρία χρέη που έχει ο άνθρωπος προκειμένου να συλλάβει το όραμα και να μετατρέψει τη θεωρία σε πράξη, μετουσιώνοντας την ύλη σε πνεύμα. Αποδεικνύει πως, μέσα μας υπάρχουν οι πρόγονοι και οι απόγονοί μας. Αναζητά την ουσία και τον λόγο ως όραμα. Ψάχνει στην Πράξη την σχέση Θεού κι ανθρώπου, ανθρώπου με άνθρωπο και ανθρώπου με φύση. Στη Σιγή οι καρδιές φωνάζουν: "Από πού ερχόμαστε; Πού πηγαίνουμε; Τι νόημα έχει τούτη η ζωή;"